Dikkat! Çocuğunuz Sağlıklı Büyüyor Mu?

Fiziksel büyüme, anne karnından başlayan ve kemiklerdeki büyüme plaklarının kapandığı döneme kadar devam eden bir süreç olarak gösteriliyor.

Normal büyüme için sağlıklı ve mutlu olmak, doğru beslenmek ve normal hormon dengesine sahip olmak gerekiyor. Bu etkenlerden herhangi birinde problem olması durumunda yetersiz büyüme görülüyor. Çocuk Endokrinolojisi Uzmanı Doç. Dr. Belma Haliloğlu, beslenme yetersizlikleri, kronik hastalıklar, büyüme hormonu ve tiroit hormonunda eksiklikler gibi sorunların da çocuklarda büyüme eksikliğine neden olduğunu söyledi. İLK BİR YIL ÖNEMLİ Yaşamın ilk yılının büyümenin en hızlı dönemi olduğunu belirten Doç. Dr. Belma Haliloğlu, “Bu dönem bebeğin boyu 25 cm kadar uzar, ağırlığı da yaklaşık olarak üçe katlanır. Bir yaşından sonra büyüme yavaşlar ve iki yaşından sonra da nispeten sabit bir hızla devam eder” diye konuştu. Her çocuğun boyunun yaşıtından farklı olsa da, belli bir istikrarla büyüyen çocukların normal olarak kabul edildiğini söyleyen Doç. Dr. Belma Haliloğlu, sözlerine şöyle devam etti: “Sabit büyüme dönemi ergenliğin başına kadar devam eder. 10-12 yaş dönemine gelene kadar erkekler ve kızlar neredeyse aynı oranda büyür. Ergenlik dönemine girişle birlikte büyüme hızlanır. Bu durum kızlarda erkeklerden daha önce olur. Ergenliğin ilk belirtileri kızlarda ortalama 10 yaş, erkeklerde ise 11 yaş civarında ortaya çıkmaya başlar. Ancak bu belirtilerin de her çocukta farklı olabileceği unutulmamalı. Ergenlik erken veya geç başlayabilir, genellikle de anne veya baba özelliklerine benzer özellik gösterir.” KONTROLLER ERGENLİK BİTMEDEN YAPILMALI Hormonlar, genetik ve çevresel faktörler gibi birçok unsur büyümeyi etkileyebiliyor. Aileler, çocukların düzenli ve yeterli uyumalarına, dengeli beslenmelerine ve düzenli sıçrama-zıplama egzersizlerine dikkat ederek değiştirilebilir çevresel faktörlere müdahale edebilir ve çocuklarının büyüme sürecine olumlu etki sağlayabilirler. Boyu kısa olan çocuklar için ailelerin çoğunlukla ‘ergenlikte nasılsa uzar, boy atar’ diye düşündüklerini ve bu nedenle hekime geç başvurduklarını söyleyen Doç. Dr. Belma Haliloğlu, “Kemikteki büyüme plakları ergenlik bitince kapandığından, böyle bir durumda tedavi edilecek bir sorun olsa bile maalesef boy uzamasına müdahale edemiyoruz” diye konuştu. KRONİK HASTALIKLAR BÜYÜMEYİ ETKİLEYEBİLİYOR Son yıllarda çocuklarda da artış gösteren kronik hastalıkların da büyüme sürecini olumsuz etkileyebildiğini anlatan Doç. Dr. Belma Haliloğlu şu bilgileri verdi: “Büyüme hormonu, kortizol, ergenlik hormonları (östrojen ve testosteron), tiroit hormonları gibi hormonların eksikliği veya fazlalığı büyümeyi direk etkiler. Bununla birlikte, çocuklarda diyabet, böbrek yetmezliği gibi farklı kronik hastalıkların kontrol edilememesi durumunda da çocukta büyüme sorunlarıyla karşılaşılabiliyor.” BÜYÜME GERİLİĞİ NASIL TEŞHİS EDİLİR? Büyüme geriliğinin olup olmadığı büyüme eğrilerine bakarak karar veriliyor. Eğrideki sapma veya en alttaki 3.persantilin altında bir boya sahip olma durumuna büyüme geriliği tanısının konduğunu belirten Doç. Dr. Belma Haliloğlu,“Tedavi yaklaşımı altta yatan sebebe göre değişir. Çünkü sadece hormonal problemler değil böbrek, karaciğer, kalp gibi birçok organa bağlı hastalıklarda da ilk belirti olarak büyüme geriliği gözlenebiliyor. Bu nedenle büyüme geriliği olan çocukların çok ayrıntılı şekilde incelenmesi önem taşır” diye konuştu.