Malatya Dalbastı Kirazı özellikle Yeşilyurt ve Gündüzbey bölgesinde yetiştirilmektedir.
50 yıl evvel İzmit çevresinden Meyvecilik Araştırma Enstitüsü Müdürlüğüne getirilerek buradan Yeşilyurt ve çevresinde yayılmıştır. İlçenin sembol meyvesi Dalbastı kirazının yetiştirilmesini teşvik için her sene Haziran ayının son haftasında En iyi Kiraz bahçesi ve Kaliteli Kiraz meyvesi yarışması düzenlenmektedir ve çiftçilerimiz ödüllendirilmektedir. Fırat Kalkınma Ajansı koordinasyonunda 2014 yılında coğrafi işaret korumasına alınmak üzere başvurusu yapılan ürünlerden biri olan Malatya Dalbastı Kirazı için Coğrafi İşaret 08.12.2017 tarihinde tescil edilmiştir. Kiraz alırken temiz, parlak ve hasarsız olmasına dikkat edin. Rengi koyu olanlar her zaman daha tatlıdır. Saklarken kirazın saplarını çıkarmazsanız ömrü daha uzun olur. Yıkamadan plastik bir kaba koyup buzdolabında saklayın ve daima yemeden hemen Önce yıkayın. Buzdolabından çıkarıp oda sıcaklığında 1-2 saat bekletirseniz tadı daha lezzetli olacaktır. Taze kirazların 2-4 gün içinde tüketilmesi gerekir. Kirazı ayrıca derin dondurucuda da saklayabilirsiniz. Bunun için kirazın çekirdeklerini çıkarmanız gerekir. Çekirdeklerini çıkarırken çok dikkat edin zira kiraz lekesini çıkarmanız zor olacaktır. Kiraz meyvesinin ıskarta olanı, satılamayanları kurutularak değerlendirilmelidir. Kiraz meyveleri taze ve kurutulmuş olarak tüketildiği gibi ayrıca, reçel, pasta, konserve ve dondurulmuş gıda olarak da tüketilmektedir.
Dalbastı Kirazının Faydaları Nelerdir?
Kirazın iyi bir antioksidan olması sağlığımıza çok fazla katkı sağlamaktadır. Bu özelliği sayesinde uykusuzluğu giderir, eklem ve karın ağrısı şikayetlerini azaltabilir. Kalp hastalıklarına ve zihinsel hastalıklara yakalanma riskini azaltır. Sindirim sisteminin sağlıklı bir şekilde çalışması için faydalıdır. Kolon kanserine yakalanma riskini azaltır. Bunların dışında şaşırtıcı bir şekilde bir çok hastalığa iyi gelmektedir. Bu yüzden tüketimine dikkat edilmesi gereken meyvelerden bir tanesidir.
Şeker Hastaları İçin Kiraz: Kiraz diğer meyvelerle karşılaştırıldığında daha düşük glisemik indeks özelliği vardır. Glisemik indeks kan şekeriyle alakalıdır ve yüksek miktarda alındığında kan şekerini hızla yükseltir ve aynı şekilde hızla düşürür. Fakat kiraz şeker hastaları için bir risk olan bu özelliği taşımaz.
Kiraz İyi Bir Uyku Çekmeye Yardımcı Olur: Akşam yatmadan önce bir miktar kiraz yemek veya sabah bir bardak kiraz suyu içmek melatonin alımını arttırır ve bu madde kirazda bol miktarda bulunur. Yapılan klinik deneyleri sonucu kirazın rahat bir uykuya yardımcı olduğu ispatlanmıştır.
Kiraz Yağları Eritir: Bazı bilimsel araştırmalar kirazın yağları erittiğini ortaya koymuştur. Özellikle karın yağlarını eritme noktasında çok başarılı bir meyvedir. Düzenli olarak kiraz tüketmek veya kiraz suyu içme alışkanlığı edinmek yağları eritmenizde önemli bir rol oynar.
Alzheimer Hastalığına Yakalanma Riskini Azaltır: Kirazın antioksidanlar açısından zengin olması direkt olarak bütün organların sağlığına olumlu yönde etki eder. Bunlardan bir tanesi de beyindir. Kiraz özelikle serbest radikallerin ve yaşlanmanın yol açtığı alzheimer hastalığına yakalanma riskini azaltır.
Kiraz İnme ve Felç Riskini Azaltır: Michigan Üniversitesi’nin yaptığı klinik araştırmalarına göre kirazın içerdiği yağlar ve antioksidan özelliği, kan basıncını düzenlemekle kalmayıp kolesterol seviyesini de sağlıklı bir seviyede tutmaktadır. Dolayısıyla kan basıncı ve kolesterolden kaynaklanan inme ve felç risklerini azaltır.
Kiraz Cilt Sağlığını Korur: Kirazın içerdiği yüksek antioksidan sayesinde vücutta dolaşan serbest radikallere karşı çok etkilidir. Michigan Üniversitesi’nden bilim adamlarının yaptıkları araştırmaya göre kiraz yaşlanmayı yavaşlatır. Ayrıca günlük olarak tüketilen bir bardak kiraz suyu cilt hastalıklarının iyileşmesine yardımcı olmaktadır. Hücrelerin işlevlerini kaybetmesine neden olan serbest radikalleri ortadan kaldıran kiraz, böylece cilt sağlığına da ciddi katkıda bulunur.
Kiraz Gut Hastalığı Riskini Düşürür: Boston Üniversitesi’nde yapılan araştırmalar, düzenli olarak kiraz tüketmenin Gut hastalığını %30 oranında düşürdüğünü ortaya koymuştur. Denekler üzerinde yapılan bu araştırmada ayrıca kiraz özünün gut kriz riskini azalttığı tespit edilmiştir.
Kiraz Kas Ağrılarını Azaltır: Bir miktar kirazın veya bir fincan kiraz suyunun kas inflamasyonunu ve kas ağrılarını azaltır. (Maraton koşucularının yarıştan önceki 7 gün boyunca kiraz suyu içtiği bilinmektedir.) Ayrıca aşırı yorulmadan dolayı meydana gelen kas ağrılarını gidermek içinde kiraz suyu içmek faydalıdır.
Kiraz Kalp Sağlığı İçin Faydalıdır: Kirazda bol miktarda potasyum bulunur ve bu kalp sağlığı için önemlidir. Potasyum hipertansiyon riskini azaltır, kan basıncını düzenler ve kötü kolesterolü sağlıklı seviyede tutar.
Şiş ve İltihap Sorunların Giderir: 40 – 70 yaşları arasındaki kadınlar üzerinde yapılan deneylerin sonuçlarına göre kiraz veya kiraz suyu üç hafta boyunca tüketildiği zaman şişlikleri ve eklem ağrılarını giderdiği ortaya konulmuştur.
Kiraz Kolon Kanserini Önleyebilir: Kiraz zararlı besinlerin ve serbest radikallerin ve bir çok diğer sebeplerin bir araya gelmesiyle meydana gelen kolon kanserine yakalanma riskini azaltabilir. Kolon kanseri özellikle adından son zamanlarda çok sık duyulan bir hastalıktır. Bu yüzden kiraz ve benzeri antioksidan özelliği olan meyvelerin tüketilmesi, bu amansız hastalığa yakalanma riskini azaltır.