Saray Mahallesi Sinema Caddesi üzerinde yer alan görüntüsüyle kendisine hayran bırakan bu konaklar, geleneksel Malatya konakları yapım özelliklerini taşımaktadır.
Sivil mimarinin güzel örneklerinden olan
Beş Konaklar 1900'lü yılların başında yapılmışlardır. Yan yana beş
konaktan oluşan bu yapılar sokak cepheli ve iki katlı
evlerdir. Dış cephesinde kullanılan malzeme kerpiçtir, kerpiç çok iyi yalıtım malzemesi olarak bilinmektedir bunun yanı sıra duvarları bağlayan hatıllar, iç doğramaları, döşemeleri, tavanları, pencereleri, kapıları, yüklükleri, merdivenleri ve sekileri ise ahşaptan yapılmıştır demir ise sadece kapılarda kullanılmıştır. Ana giriş kapıları çift kanatlı olarak yapılmış olup üzerinde rüzgarlık ve aydınlık olarak bilinen genelde yuvarlak şekilde olan pencereler bulunuyor. Pencere hizasında sokağa doğru çıkıntı şeklinde cumba bölümleri bulunuyor. Kapıdan İçeriye girildiğinde ilk olarak selamlık adı verilen bölüme girilmektedir.
Evlerin avlularındaki zemin kat taşlık olarak yapılmış olup genelde yassı plaka şeklindeki taşlar taşlar yan yana dizilerek yapılmış. Zemin kat odaları ambar, kiler ve tadır bölümleri olarak yapılmıştır. Bu bölümlerin pencereleri küçük olarak yapılmıştır. Restorasyon çalışmaları 2006 yılda başlayıp 2009 yılında tamamlanmıştır.
Beş Konaklar farklı, Sanat ve kültür hizmetleri için kullanılmaktadır.
Beş Konakların öyküsü
Geçmişte
Malatya'nın önde gelen saygın aileleri oturmuştur. Yaklaşık olarak 120 yıl önce
Hacı Sait Efendi (Turfanda) tarafından yaptırılmıştır
Beş Konaklar daha önce cihannümalı
ev ve ona bitişik dört
ev olmak üzere beşi bir bütün olarak inşa edilmiştir.
Hacı Sait Turfanda’nın torunu
Şerafettin Arpacı’nın verdiği bilgiye göre;
evlerden birisi
Elmalı Ailesi'ne satılmış diğer
evler ise kendisinden sonra mirasçılarına kalmıştır. [gallery columns="1" size="full" ids="25323,25324,25325,25326"]